رواداری، فسق و فجور ابوعلی سینا و بردباری دیلمیان-2

در قسمت قبلی گفتیم که دیلمیان یکی از بردبارترین و خشونت پرهیزترین دودمان شاهی در تاریخ ایران پس از اسلام بودند.

 ابوعلی سینا در این دوره و در دربار این خاندان رشد کرد. او به وزارت شمس الدوله دیلمی فرمانروای همدان رسید. در همین زمانها کتاب قانون رو نوشت و تالیف کتاب بزرگ شفا رو شروع کرد و نزد علاالدوله دیلمی در اصفهان کتاب شفا رو به اتمام رساند.

ابوعلی سینا سنی مذهب و مشایی بود. و مباحث عقلی و فلسفی رو مطرح میکرد که قبل از او ، به خاطر طرح این مباحث، دانشمندان در دربار عباسیان کشته می شدند، ولی رواداری دیلمیان امکان رشد و بالندگی او را فراهم کرد.

ابوعلی سینا علاوه بر هوش سرشار و پشتکار و علاقه به مباحث علمی، دارای حاشیه های فراوانی نیز برای دیلمیان بود که باید با رواداری آن را تحمل میکردند.

شاگردان ابوعلی سینا درباره اش نوشته اند:

همه نیروهای شیخ به کمال بود، اما نیروی آمیزش با زنان در  وجود وی از دیگر نیرهای شهوانی افزون بود و در این کار زیاده روی میکرد. روزی از سوی یاران، زیان زن دوستی، پرخوری و شب زنده داری که شیخ در هر سه این افراط میکرد به وی گوشزد شد. شیخ پاسخ داد، خدای بزرگ از نیروهای جسمی و روحی مرا بهره فراوان داده و من باید از همه این نیروهای نیک بهره برگیرم و به موقع برخوردار شوم.

ابوعلی سینا در کتاب قانون، فصل مفصلی نیز در مورد شراب و خواص و فواید آن دارد و در آنجا خود را علنا شراخوار می داند و خوردن شراب را با حفظ اصول خودش جایز می داند.

وی در قسمتی از کتاب قانون میگوید: (کتاب قانون در طب/ تالیف شیخ الرئیس این سینا/کتاب اول ابن القفطی/ تاریخ الحکما/چاپ لاپیزیک)

اگر انسان یک یا دو بار در ماه مست شود خوب است زیرا نیروهای روانی سبکبار می شود و می آسایند و ادرار و عرق بیرون می روند، مواد دفعی میگدازند و به ویژه مواد بیرون ریختنی معده آب می شود و دفع می گردند.

لیکن دیلمیان، با رواداری خاص خود، به ابوعلی سینا احترام میگذاشتند، تمام کتابخانه های خود را در اختیار او گذاشته بودند و او در مکتب خانه ها آزادانه عقاید و آموزه های خویش را تدریس میکرد.

آنچه ابوعلی سینا را به وجود آورد، علاوه بر هوش و  استعداد ذاتی و پشتکار خودش، رواداری قبول دیگری و بردباری دیلمیان بود.

عدم رواداری، حلقه گمشده عدم توسعه دانش و رشد دانشمندان در 10 قرن بعد از ابوعلی سیناست. عدم رواداری میتواند قرنها از نسلی به نسل دیگر منتقل شود.

بالا بودن رواداری در شهرهایی مثل رشت، لاهیجان و شیراز، از آثار تعلیمات اخوان الصفا و حکومت دیلمیان است که امتداد یافته است.

رابطه میان تولید دانش و رواداری یک رابطه مستقیم و همبسته است بنابراین هر روزی که اندکی رواداری را در ایران توسعه دهیم، قدمی رو به جلو، در هنر، علم و دانش برداشته ایم.

رواداری به چه معناست؟

رواداری به معنای مدارا با دیگری و پذیرش عقاید او حتی اگر تا حدی مخالف عقاید ماست.

رواداری به معنای بردباری با مخالف، همدلی با دیگری است. (در قسمتهای بعد تعریف دقیق تری از رواداری رو میگم)

شما به رواداری خود در مسایل علمی، مذهبی و خانوادگی چه نمره ای می دهید؟

آیا فکر میکنید که ما باید رواداری را در جامعه افزایش دهیم؟

پ.ن: عکس نسخه بسیار قدیمی از کتاب قانون ابن سیناست که در موزه ملی دمشق نگهداری میشود.